Nesta obra,
editada conxuntamente pola Real Academia Galega, o Parlamento e a Xunta de
Galicia, recóllense as sete cantigas de Martin Codax publicadas hai un século
polo libreiro Pedro Vindel.
O título
completo da obra, con edición a cargo do secretario da Academia, Henrique
Monteagudo, é Martin Codax. Bañarnos emos nas ondas! As sete cantigas /
O Pergamiño Vindel, e á súa presentación asistiron -ademais de abondosos
membros numerarios e persoeiros da cultura galega- a presidenta do Parlamento
de Galicia, Pilar Rojo; o presidente da Academia, Xesús Alonso
Montero; o conselleiro de Educación, Cultura e Ordenación
Universitaria, Xesús Vázquez Abad; o secretario desta corporación, Henrique
Monteagudo; os secretarios xerais de Cultura e Política Lingüística, Anxo
Lorenzo e Valentín García Gómez respectivamente, e o membro honorario Giuseppe
Tavani, autor, así mesmo, dunha introdución preliminar a esta obra.
O primeiro en tomar a palabra
foi o presidente da Academia, Xesús Alonso Montero, quen na súa intervención
trazou un perfil biográfico do libreiro Pedro Vindel (1865-1921), e do proceso
de descuberta e publicación en 1914 das sete cantigas de Martin Codax no que
participou tamén o erudito pontevedrés Víctor Said Armesto, primeiro titular no
estado español dunha cátedra de literatura medieval galego-portuguesa.
O secretario da Academia e editor da obra, Henrique Monteagudo, comezou o seu discurso salientando a necesidade de pór en valor e
espallar o coñecemento da nosa tradición literaria: "Con esta edición
queremos chamar a atención sobre o valiosísimo tesouro que constitúe a nosa
lírica medieval", e proseguiu a súa alocución facendo unha descrición dos
aspectos máis relevantes da publicación presentada onte na Academia, e que
consta de varios textos introdutorios, traducións a oito linguas, reproducións
facsimilares das versións conservadas no Cancioneiro da Biblioteca Nacional de
Lisboa e na da Vaticana, así como dun disco compacto coas interpretacións
musicadas das cantigas de Martin Codax seguindo a notación musical conservada
no Pergamiño Vindel.
"O que me chamou a atención sobre as Cantigas de Martin Codax foi
a interpretación que deste texto fixo o gran lingüísta Roman Jakobson, quen
aplicou un método de análise estruturalista, baseado na identificación dos
elementos recorrentes, completamente ineficaz na interpretación deste tipo de
composicións que se basea precisamente na iteración e nos paralelismos",
con esta confesión principiou a súa lectura o profesor Giuseppe Tavani, membro
honorario da Academia. Para este estudoso, as Cantigas de Martin Codax deben
ser lidas como un "macrotexto" , un conxunto unitario no cal cada
unha das cantigas forma parte dun discurso narrativo máis amplo no que se
expresa un "desexo frustrado" da narradora protagonista: o do regreso
do amante ausente.
O conselleiro de Educación e Cultura, Xesús Vázquez, definiu as cantigas de
Martin Codax como "raíz
primixenia da nosa cultura" e destacou ademais a súa potencia literaria:
"aquí a palabra revélase cunha enerxía capaz de transmitir emocións que
non caducan". O conselleiro rematou o seu discurso afirmando a necesidade
de festexar o centenario da publicación do único texto que conserva a melodía
que acompañaba o recitado das cantigas de amigo: "estes bens literarios
deben seguir sendo interpretados colectivamente", concluíu.
Pola
súa parte, a presidenta do Parlamento, Pilar Rojo, manifestou a súa
satisfacción pola publicación desta obra froito da colaboración entre a
institución que preside, a Academia e a Xunta de Galicia: "Sen dúbida,
unha conmemoración conxunta das tres institucións contribúe a realzar a
importancia literaria da obra de Martin Codax e do valor que a tradición
neotrobadoresca ten como patrimonio cultural do maior relevo non só para
Galicia, senón para España e a civilización europea no seu conxunto". E
rematou o seu discurso expresando a súa vontade de seguir mantendo no futuro a
colaboración entre o Parlamento e a Academia.
A
interpretación, por parte do Grupo de Música Antiga Martin Codax, das sete
cantigas deste autor e outras pezas do seu repertorio na Igrexa de Santiago
púxolle o ramo á xornada dedicada á conmemoración do primeiro centenario da
publicación do Pergamiño Vindel.